W ciągu czterech lat festiwal stał się rozpoznawalnym wydarzeniem dla mieszkańców Warszawy, a od zeszłego roku również Lublina. Poprzednie edycje pokazały, jak silna jest potrzeba rozmowy, wzajemnego poznania i zrozumienia. Chcemy, aby festiwal symbolicznie budował pomost pomiędzy Polakami i Ukraińcami, aby był okazją do partnerskiej rozmowy i wspólnej zabawy – mówią organizatorzy.
Tegoroczna odsłona to między innymi pokazy wyjątkowych filmów dokumentalnych. Wśród nich znalazł się najnowszy film Siergieja Łoźnicy, „Pogrzeb Stalina”. Dzięki odnalezionym przez Łoźnicę archiwom możemy przyjrzeć się z niezwykłej perspektywy pogrzebowi jednego z największych zbrodniarzy w historii ludzkości. Nigdy wcześniej niepokazywane, w dużej mierze kolorowe zdjęcia, zapierają dech w piersiach i przenoszą nas w samo centrum kultu jednostki.
„Nie martw się, drzwi się otworzą” w reżyseriiOksany Karpowycz to dokument kręcony latem i zimą w pociągach podmiejskich, które kursują pomiędzy Kijowem i kilkoma prowincjonalnymi miasteczkami. Twórcy filmu zapraszają do podróży w towarzystwie klasy robotniczej, wśród której znaleźli się głównie pasażerowie z marginesu i handlowcy. Podążając za kilkoma osobami i rodzinami z wagonu do wagonu, ze stacji do stacji, widz zagłębia się w ich codzienne troski i poznaje dylematy w budowaniu nowej tożsamości w rzeczywistości po rewolucji.
Ponadto w tym roku festiwal zostanie poszerzony o filmy z państw Europy Wschodniej. W ramach sekcji „Nowa Europa Wschodnia” pokazany zostanie film dokumentalny „Striptiz i wojna”. Na peryferiach Mińska mieszka niezwykła para. Emerytowany podpułkownik, który utknął w postsowieckiej przeszłości, spędza swoje dni na kierowaniu regionalną organizacją weteranów, pisaniu artykułów wojskowych i esejów patriotycznych oraz organizowaniu spotkań ze studentami i kolegami. Dzieli dom ze swoim wnukiem Anatolem, który porzucił pracę inżyniera, aby realizować swoje prawdziwe powołanie jako striptizera. Marzy o założeniu własnego teatru erotycznego. Dziadek nie jest w stanie zaakceptować pasji wnuka i próbuje go nakłonić do powrotu do stabilnego życia. Konflikt pokoleniowy przekształca się w obraz współczesnej Białorusi i całego postsowieckiego regionu.
Na festiwalu nie zabraknie też produkcji historycznych, popularnych w ostatnich latach w ukraińskim kinie.
Jedną z nich jest dramat historyczny oparty na powieści Wasyla Szklara „Czarny Kruk”. Film opowiada o walce ukraińskich powstańców z Chłodnojarskiej Republiki (1919-1922) przeciwko okupacji komunistycznej. To historia życia i miłości Iwana, uczestnika powstania o przezwisku Kruk. Odwieczna tęsknota do wolności narodu ukraińskiego nie pozwala mu ignorować wydarzeń, które obserwuje we własnej wsi. Kruk rezygnuje ze spokojnego życia rodzinnego i rozpoczyna piekielną walkę o niepodległość ojczystej ziemi, wolność i przyszłość swojego narodu oraz własnej rodziny.
W programie znajdzie się szereg wydarzeń towarzyszących, takich jak zajęcia dla dzieci, debata, wystawa fotografii, spotkania z twórcami filmowymi oraz projekcja niemego filmu Ziemia Ołeksandra Dowżenki z muzyką na żywo w wykonaniu zespołu Bastarda Trio. To ostatni film niemy Dowżenki i jednocześnie jedno z ostatnich arcydzieł kina niemego. Reżyser stworzył prawdziwie poetycką, głęboko humanistyczną opowieść o relacji między człowiekiem i naturą. To stosunkowo prosta, zgodna z radziecką ideologią historia konfliktu w otoczonej bujną przyrodą ukraińskiej wsi. Chłopi zachęceni docierającymi do nich nowymi ideami zakładają kołchoz. Młody i energiczny Wasyl sprowadza do wsi traktor, czym ściąga na siebie gniew kułaków – bogatych lokalnych gospodarzy.
Uznawana dziś za jedno z najsłynniejszych dzieł ukraińskiej kinematografii, awangardowa „Ziemia” doczekała się wielu kontrowersyjnych interpretacji i już po 9 dniach od premiery dystrybucja filmu została zakazana.
Kompozycje Bastarda Trio oparte na muzyce średniowiecznej i renesansowej oraz ich współczesne przetworzenia w wykonaniu zespołu tworzą idealną ścieżkę dźwiękową dla tego monumentalnego dzieła. Paweł Szamburski (klarnet), Michał Górczyński (klarnet kontrabasowy) i Tomasz Pokrzywiński (wiolonczela) grają w ścisłym kontakcie z obrazem, a ich narracyjna muzyka podkreśla filmowy przekaz reżysera.
Festiwal po raz czwarty odbędzie się w Kinie Iluzjon – cenionym za ambitny repertuar oraz wybór nietuzinkowych wydarzeń filmowych: pokazów specjalnych, spotkań z filmowcami, wystaw multimedialnych, seansów z muzyką na żywo, festiwali i przeglądów.
5. Ukraina! Festiwal Filmowy potrwa do 25 października. Po zakończeniu wydarzenia, w dniach 2-9 listopada, filmy z tegorocznego repertuaru będą dostępne w sieci. Dzięki temu widzowie z całej Polski będą mogli zobaczyć najnowsze i najlepsze dokonania ukraińskiej kinematografii pokazywane podczas piątej odsłony festiwalu.
Zakup biletów na pokazy w Warszawie możliwy jest na stronie internetowej oraz w kasie Kina Iluzjon. Karnety dostępne są w serwisach Going oraz Empik Bilety. Pełen program festiwalu i szczegółowe informacje znajdują się na stronie www.ukrainaff.com